English
Arabic
87876.png){kind=icon}
Baker Kisti Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri
Baker kisti, diz ekleminin arka kısmında (popliteal bölgede) eklem sıvısının birikmesiyle oluşan, içi sıvı dolu bir şişliktir. Tek başına bir hastalık olmaktan çok, diz eklemi içinde sıvı artışına yol açan başka problemlerin sonucunda ortaya çıkar.
Kistin boyutu kişiden kişiye değişebilir. Bazı hastalarda küçük ve fark edilmeyecek kadar hafif seyrederken, bazılarında 5–7 cm’ye kadar büyüyerek diz arkasında belirgin şişlik, gerginlik ve ağrıya neden olabilir.
Baker Kisti Belirtileri
Baker kisti olan hastalarda en sık görülen şikâyetler şunlardır:
- Diz arkasında şişlik ve dolgunluk hissi
- Dizi bükme sırasında gerilme, sertlik ve gerginlik hissi
- Özellikle merdiven inip çıkarken ve çömelirken artan diz ağrısı
- Uzun süre ayakta kalma veya yürüyüş sonrası huzursuzluk ve yorgunluk hissi
- Şişliğin diz arkasından baldıra doğru yayılması
- Nadiren, kistin patlamasına bağlı ani başlayan baldır ağrısı, şişlik ve bazen hafif morarma
Baker kisti patladığında ortaya çıkan bulgular, zaman zaman damar pıhtılaşması (DVT) ile karışabilir. Bu nedenle doğru tanı ve ayırıcı tanı büyük önem taşır.
Baker Kisti Neden Oluşur?
Baker kisti çoğu zaman diz eklemi içindeki başka bir sorun nedeniyle oluşur. En sık görülen nedenler:
- Menisküs yırtıkları
- Kıkırdak hasarı veya diz kireçlenmesi (osteoartrit)
- Ön çapraz bağ (ACL) ve diğer bağ yaralanmaları
- Romatizmal diz hastalıkları
- Diz eklemi içinde eklem sıvısının artması (effüzyon)
Bu problemler eklem içinde sıvı artışına yol açar. Artan sıvı, eklem kapsülünün zayıf olduğu diz arkası bölgeye doğru “balonlaşma” yaparak Baker kistini oluşturur.
Baker Kistine Nasıl Tanı Konur?
Tanıda çoğu zaman fizik muayene yeterlidir. Diz arkasında ele gelen şişlik ve gerginlik tipiktir.
Altta yatan problemi netleştirmek ve kistin yapısını değerlendirmek için:
- Ultrasonografi (USG)
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI)
kullanılır. MRI, eşlik eden menisküs yırtığı, kıkırdak hasarı veya bağ yaralanmalarını göstermek açısından altın standarttır.
Baker Kisti Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavide temel yaklaşım, sadece kisti hedeflemek değil, ona yol açan asıl diz problemini tedavi etmektir.
1. İlaç Tedavisi ve Aktivite Düzenlenmesi
- İltihap ve ağrıyı azaltmaya yönelik non-steroid antiinflamatuar ilaçlar
- Dizi zorlayan aktivitelerden, uzun süre çömelme ve merdiven kullanımından kaçınma
2. Fizik Tedavi ve Egzersiz
Diz çevresi kasların güçlenmesi, eklem yükünün dengelenmesi ve sıvı basıncının azaltılmasına yardımcı olur:
- Quadriceps güçlendirme egzersizleri
- Hamstring germe egzersizleri
- Kalça ve diz çevresi kasları için stabilite ve denge egzersizleri
3. Eklem İçi Tedaviler
Eşlik eden hastalığa göre eklem içine uygulanabilen tedaviler:
- Romatizmal hastalık varlığında kortizon enjeksiyonları
- Kireçlenme ve kıkırdak problemlerinde hyaluronik asit veya PRP uygulamaları
4. Kistin Boşaltılması (Aspirasyon)
Ultrason eşliğinde kistin iğne ile boşaltılması mümkündür. Ancak altta yatan neden devam ettiği sürece tekrar etme ihtimali yüksektir. Bu nedenle tek başına kalıcı bir çözüm değildir.
5. Cerrahi Tedavi
Baker kisti çoğu zaman doğrudan ameliyat edilmeyi gerektirmez. Ancak:
- Büyük menisküs yırtıkları
- Serbest kıkırdak parçaları
- Mekanik tıkanma ve kilitlenmeye yol açan diz içi patolojiler
mevcutsa, artroskopik cerrahi ile bu sorunların düzeltilmesi kistin kalıcı olarak küçülmesine veya kaybolmasına yardımcı olur.
Baker Kisti Tekrarlar mı?
Eğer kiste yol açan menisküs yırtığı, kıkırdak hasarı veya romatizmal hastalık tedavi edilmezse, Baker kisti tekrar etme eğilimindedir. Bu yüzden:
Doğru tanı + Altta yatan sebebin tedavisi = Daha kalıcı sonuç
Ne Zaman Ortopedi Uzmanına Başvurmalısınız?
Aşağıdaki durumlarda gecikmeden bir ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurmanız önerilir:
- Diz arkasında hızla büyüyen ve gerginlik oluşturan şişlik
- Baldırda ani başlayan ağrı, gerginlik ve şişlik
- Yürüme güçlüğü, merdiven inip çıkmada belirgin zorlanma
- Uzun süredir devam eden, geçmeyen diz ağrısı
Erken dönemde konulan doğru tanı ve uygun tedavi, hem ağrının azalmasını sağlar hem de kistin tekrar etme riskini önemli ölçüde düşürür.
