Kalça Yan Bölgesi Ağrısında En Sık Neden: Trokanterik Bursit

Kalça yan bölgesi ağrısının en sık nedenlerinden biri trokanterik bursittir. Kalça ekleminin dış kısmında bulunan bursa adlı küçük keseciklerin iltihaplanmasıyla ortaya çıkar ve özellikle yürürken, merdiven çıkarken veya yan yatarken belirginleşen batıcı, yanıcı bir ağrıya yol açar.

Trokanterik Bursit Neden Oluşur?

Bu rahatsızlığın ortaya çıkmasında çeşitli faktörler rol oynar:

• Kalça çevresi kaslarının zayıflığı (gluteus medius–minimus)
• Tekrarlayıcı zorlanmalar, uzun yürüyüş veya koşu
• Masa başı çalışma nedeniyle uzun süreli oturma
• Bacak boyu eşitsizliği
• Bel bölgesi hastalıkları (disk dejenerasyonu, dar kanal)
• Ayak basma bozuklukları
• Kalça dış yan bölgesine alınan darbeler

Belirtiler Nelerdir?

Hastalar çoğunlukla şu şikâyetlerle başvurur:

• Kalça dış yan bölgesinde hassasiyet ve yanıcı ağrı
• Gece yan yatamama
• Uzun yürüyüşlerde artan ağrı
• Basınca duyarlılık
• Ağrının uyluğun dış kısmına yayılması

Tanı Nasıl Konur?

Trokanterik bursit tanısı çoğunlukla muayene ile konur. Gerek görüldüğünde ultrason, MRI gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Ultrason bursadaki sıvı artışını gösterirken MRI, tendon hasarı veya gluteus medius patolojilerini saptamada daha detaylı bilgi sağlar.

Tedavi Yöntemleri

Tedavinin hedefi iltihabı azaltmak, kalça kaslarını güçlendirmek ve mekanik stresi ortadan kaldırmaktır.

1) İlaç ve Buz Uygulaması

NSAİ ilaçlar ve günde birkaç kez uygulanan buz, ilk aşamada ağrıyı belirgin azaltır.

2) Fizik Tedavi

Kalça çevresi kaslarını güçlendiren özel egzersizler ve IT band germe çalışmaları en etkili yöntemlerdendir. Gerekirse fizik tedavi seansları uygulanır.

3) Enjeksiyon Tedavisi

Dirençli ağrılarda trokanterik bursaya yapılan kortikosteroid enjeksiyonu hızlı ve güçlü bir rahatlama sağlar. Alternatif olarak PRP uygulanabilir.

4) Cerrahi Tedavi

Nadir görülen, kronikleşmiş ve tekrarlayan olgularda endoskopik bursa eksizyonu uygulanabilir.

Trokanterik Bursitte Etkili Egzersizler

1) Yan Bacak Kaldırma (Gluteus Medius Güçlendirme)

Yan yatar pozisyonda üstteki bacağın diz kırmadan yukarı kaldırılması. 12 tekrar × 3 set.

2) Bridge (Köprü) Egzersizi

Sırt üstü pozisyonda kalçayı yukarı kaldırma ve birkaç saniye tutma. 15 tekrar × 3 set.

3) IT Band Germe

Ağrılı bacağı diğerinin arkasına atıp gövdeyi sağlam tarafa eğme. 20–30 saniye × 3 tekrar.

4) Clamshell (İstiridye) Egzersizi

Yan yatar pozisyonda dizleri açıp kapatma. 15 tekrar × 3 set.

5) Kalça Esnetme (Hip Flexor Stretch)

Bir diz yerde, diğer ayak önde olacak şekilde kalçayı öne doğru esnetme. 20–30 saniye × 3 tekrar.

Sonuç

Trokanterik bursit doğru tedavi ve düzenli egzersizlerle kontrol altına alınabilen bir rahatsızlıktır. Kalça yan ağrısı ihmal edilmemeli ve ortopedi uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.